Günümüzde farklı sperm toplama tekniklerine başvurulması mümkündür. Hastaların genel değerlendirmelerinin ardından hastanın ihtiyaçları doğrultusunda sperm toplamak için geleneksel ve gelişmiş tekniklere ihtiyaç duyulabilir.
Geleneksel yöntem olarak ifade ettiğimiz sperm toplama tekniklerinde erkekler normal şekilde ejaküle olduktan sonra meni örneği alınarak meni içerisinde sperm bulunması ya da var olan spermlerin değerlendirilmesi mümkündür.
Nitekim en yaygın kullanılan yöntem spermiyogramdır. Spermiyogram için erkeklerin boşalması ve ejakülat örneklerinin hızlı şekilde laboratuvara gönderilmesi gerekir.
Spermiyogram sayesinde sperm kalitesi ile ilgili temel parametrelerin öğrenilmesi mümkün olsa da azospermi gibi ileri tedavi süreçlerinin başlatılabilmesi için spermiyogramın farklı zaman dilimlerinde en az iki kere yapılması gerekir.
Bazı hasta grubunda boşalma gerçekleşse de vücut dışarısına sperm çıkmayabilir. Bu hasta grubunda meni idrar torbasına geri döner. Bu durum geriye boşalma olarak adlandırılır.
Tıkanıklığa bağlı azospermi nedenlerinden biri olabilen geriye boşalma özellikle diyabet hastalığı olan erkeklerde karşımıza çıkabilir. Bu nedenle bazı hastaların sperm toplama işlemlerini idrar inceleme yolu ile de gerçekleştirebiliriz.
Cerrahi olmayan sperm toplama teknikleri her hasta grubu için uygun değildir. Örneğin sperm hareketliliği hiç olmayan ya da menisinde canlı veya cansız hiçbir sperm hücresi bulunmayan azospermi hastalarında yardımcı üreme tekniklerine başvurabilmek adına farklı teknikler uygulamamız gerekebilir.
Teknik seçimi hastalık öyküsünün dinlenmesi, ek tahlil sonuçlarının değerlendirilmesi gibi süreçler sonrasında hastanın genel sağlık durumu değerlendirilerek gerçekleştirilir.
Sperm Toplama Teknikleri: MESA-TESA-PESA- MikroTESE
MESA (Mikrocerrahi Epididimal Sperm Aspirasyonu)
Epididimden sperm toplama amacıyla mikroskop kullanılarak gerçekleştirilen cerrahiye MESA adı verilir. Epididim veya vas deferans tıkanıklıkları ya da doğuştan kanal eksikliği olması durumunda MESA yüksek başarı oranı sunabilen bir sperm toplama tekniğidir.
Tek başına ya da tıkanıklığa bağlı azospermi tedavisinde uygulanabilen bir teknik olarak da değerlendirilebilen MESA sırasında skrotum cildinde bir kesi yapılır. Testislerin ve epididimin görülmesini sağlayan bu kesi sonrası ameliyat mikroskobu kullanılarak epididim detaylı olarak görüntülenebilir ve bölgeden spermler toplanabilir.
Bu yöntem intravenöz sedasyon ya da genel anestezi altında yapılabilir. MESA, seçilmiş hastalardan tek seferde çok sayıda sperm toplanmasını sağlayabilen bir sperm toplama tekniğidir. Tekniğin güvenliği ve başarısı için hekimlerin mikrocerrahi deneyimi oldukça önemlidir.
PESA (Perkütan Epididimal Sperm Aspirasyonu)
MESA gibi epididimden sperm içeren sıvıların alınması amacıyla uygulanan PESA lokal anestezi altında ameliyat mikroskobu kullanılmadan gerçekleştirilebilen bir sperm toplama tekniğidir. Basit ve hızlı uygulanabilse de cerrahi uzmanlık gerektirir.
Az da olsa PESA hematom riski barındırır ve oluşabilecek skar dokusu nedeniyle epididimal obstrüksiyona neden olabilir. Sperm toplama verimi MESA ile karşılaştırıldığında daha düşük olmakla birlikte ICSI için ideal sayıda sperm toplamayı mümkün kılar.
TESA (Testiküler Sperm Aspirasyonu)
IVFI ve ICSI tedavileri için sperm almak amacıyla uygulanan yöntemlerden biri de Testiküler Sperm Aspirasyonu yani TESA’dır. TESA ameliyathane ortamında veya klinikte lokal anestezi altında gerçekleştirilir.
Uygulanış şekli PESA ile benzer olmakla birlikte TESA sırasında epididimden değil testis dokusundan sperm aspire edilmeye çalışılır. Obstrüktif azospermi hastalarında tercih edilebilen TESA ile sperm bulma oranı azımsanmayacak denli yüksek olmakla birlikte cerrahi uzmanlığın çok önemli olduğunun bilinmesi önemlidir.
MikroTESE
Tıkanıklığa bağlı olmayan azospermi hastalarından sperm toplamak için uygulanan, başarı oranı %56 civarında olan en gelişmiş teknik MikroTESE’dir. Genel anestezi altında ameliyathane ortamında gerçekleştirilen bu operasyonda uzman deneyimi ayırt edici öneme sahiptir.
Testislerin sperm barındırma ihtimali olan tüm bölümlerinin çok kapsamlı şekilde incelenmesini ve doku örnekleri alınmasının sağlandığı Mikro TESE ameliyatı sırasında alınan dokular bekletilmeden embriyoloji laboratuvarına gönderilir.
Testis hasarının minimize edilmesini sağlayan MikroTESE cerrahisi uygun aralıklarla birden çok kere gerçekleştirilebilir.
Beni Instagram’da da Takip Edebilirsiniz: http://instagram.com/drtanselkaplancan
Tüp Bebek, Kısırlık ve Ürolojik Hastalıklar hakkında yazdığım diğer yazılarımı Blog sayfamdan okuyabilirsiniz.
Sperm Toplama Teknikleri Nelerdir? Sperm Toplama Teknikleri Nelerdir? Sperm Toplama Teknikleri Nelerdir?