Gebelik elde edilmesi bazı çiftler için son derece kolay olsa da bazı çiftlerin gebelik elde edebilmesi için tıbbi danışmanlık ihtiyacı oluşabilir. Gebe kalmak konusunda zorluk yaşanan durumlarda hem kadın hem erkekler birtakım testlere tabi tutulurlar.
Bunlardan biri semen analizidir ve spermin kalitesini belirlemeye yardımcı olur. Ancak erkeklerin doğurganlığını etkileyen bazı yaşam tarzı faktörleri olduğu göz ardı edilmemelidir. Günlük yaşamda yapılacak bazı değişiklikler sperm sayısının ve kalitesinin artırılmasında rol oynayabilir.
Aşırı alkol tüketimi erkeklerde testosteron seviyesinin düşmesine ve sperm kalitesinin bozulmasına neden olabilir. Sigara kullanımı ise kalp hastalığı, kanser ve diğer birçok hastalığa yakalanma riskini artırmanın yanı sıra erkek doğurganlığına da çeşitli şekillerde zarar verebilir.
Bu zararlar arasında; sperm sayısını düşürmek, sperm hareketliliğini azaltmak, anormal şekilli sperm üretimine neden olmak ve artan DNA fragmantasyonu sayılabilir. Ayrıca steroidler, opioidler ve uyuşturucu maddelerden kaçınılmalıdır. Steroidler, sperm üretiminden sorumlu olan hormonal sinyallere zarar verir. Opioidler ise sperm üretimini bozabilir, kalitesini düşürebilir ve miktarını azaltabilir. Uyuşturucu kullanımı da sperm sayısının azalmasına neden olabilir.
Beslenme Sperm Kalitesini Etkiler mi?
Kilo, erkek doğurganlığında önemli rol oynayan unsurlardan biridir. Zayıf ya da fazla kilolu olmak hormonlarda ve sperm kalitesinde değişikliklere yol açabilir. Dengeli diyet ve düzenli egzersiz sağlıklı kilonun korunmasını, hormon dengesini ve sperm kalitesini sağlar.
Yağsız proteinler, meyveler, sebzeler, tam tahıllılar gibi besin gruplarına yer verilmesi aynı zamanda düzenli olarak orta düzeyde fiziksel aktiviteler yapılması sperm kalitesini ve miktarını iyileştirebilir.
Tüm bunların yanı sıra elektromanyetik radyasyon ve böcek ilaçları gibi tehlikeli maddelere tekrar tekrar maruz kalmak da sperm sayısı, hareketliliği ve morfolojisi üzerinde olumsuz etkilere neden olabilmektedir. Sebze ve meyvelerde çok sık görülen pestisitli gıdalardan uzak durmak için; organik meyve ve sebze alınması ve ürünlerin tüketilmeden önce iyice yıkanması gerekir.
Elektromanyetik radyasyona maruziyeti mümkün olduğunca sınırlandırmak için cep telefonu ön cepte tutulmamalı, dizüstü bilgisayar kucağa koyulmamalı ve yiyeceklerin ısıtılması sırasında mikrodalgadan birkaç metre uzakta durulmalıdır.
Testisler spermlerin vücut sıcaklığında ya da bu sıcaklığın altında tutulması için vücudun dışında bulunurlar. Bu sıcaklığın artmasına neden olan sıcak su dahil her tür etken spermatogenez denilen ve sperm üretimi için zorunlu olan metabolik sürece etki ederek sperm kalitesini etkileyebilir.