Mesane (idrar torbası); karnın alt bölümünde içi boş bir organdır, böbreklerde kanın süzülmesi sonucunda oluşan idrarı biriktirir. İdrar mesaneye üreter adı verilen iki tüp aracıyla geçer. Mesanede biriken idrar belli hacme ulaştığında işeme yoluyla atılır. Yani mesane idrar birikimini ve atılmasını sağlayan dinamik.bir organdır. Mesaneni dolup boşaldıkça hacminin değişmesine yarımcı olan detrusor isimli kas tabakası vardır. İdrar mesaneden dışarıya üretra adı verilen bir tüp aracığıyla atılır.
Mesane kanserinin sebeplerinden en önemlisi sigara kullanımıdır ki riski 4 kat arttırır.
Mesane kanserlerinin %90’ından fazlasının Değişici Epitel Hücreli Karsinom (DEHC) dur.
Sadece mesane yüzeyinin iç katmanına sınırlı kansere; yüzeyel tümör denir. pTa, pT1 ve pTIS olarak sınıflanır.
En erken yakalanan tümör olan Evre 1’de pTa tipinde sadece mukoza yayılımı görülür.
Evre T2’de kas doku (detrusor) yayılımı ile İnvaziv Derin Kanser söz konusudur. Evre 3’de mesane tümörü çevre yağlı dokuya yayılmıştır. Evre 4’de ise komşu ve uzak organ metastazları görülür ki metastatik mesane kanser adını alır.
Mesane kanserinde sık görülen şikayet ve bulgular:
- İşeme sırasında kan gelmesi,
- Sık idrara çıkma,
- İdrar sırasında ağrı ve sızıdır.
Ürolog şikayet ve bulguların sebebini bulmak için ayrıntılı anamnez alıp, fizik muayene yaptıktan sonra tetkilerini istemelidir.
Tam idrar tahlili, idrar kültürü, biokimya ve kan testlerini takiben Ultrasonografi, Intravenöz pyelografi (IVP), CT, MR gibi radyolojik yöntemler istenmelidir. İdrar sitolojisi de mesane tümör tanısında önemli bir testtir. Gerekli durumlarda kemik sintigrafisi ve AC filmi de istenebilir.
Mesane kanserinin tedavisi, hastanın evresine, derercesine, hastanın genel durumuna ve diğer faktörlere göre değişir. Mesane tümörü olan kişiler, ürolog, onkolog ve radyasyon onkoloğu olan bir takım tarafından tedavi edilmelidir.
Cerrahi; mesane tümörlerinin genel tedavi yöntemidir. Erken evre mesane tümöründe TUR (Transüretral rezeksiyon-kapalı yöntemle mesane tümörünün kesilerek çıkartılması) adı verilen yöntemle hem tanı hem de tedavi yapılabilir. TUR yönteminde hastaya genel anestezi verilerek idrar deliğinden sistoskop-rezektoskop sokularak mesane içerisindeki tümöral kitle kesilerek çıkarılır. İnvaziv mesane tümöründe TUR yöntemi tek başına yeterli olmamaktadır. En sık uygulanan yöntem radikal sistektomidir. Radikal sistektomi de tüm mesane ve çevre lenf nodları çıkarılır. Erkekte sperm depolama kanalları ve yolları, kadında yumurtalıklar rahim ve vaginanın bir kısmı çıkarılır. Mesane çıkarılınca idrarın vücuttan atılması için yeni bir yol oluşturulmalıdır. Bazen barsaktan mesane yaparak yeni mesane üretraya anastomoz edilir. Bazen üreterler birleştirilerek karın bölgesinden cilde ağızlaştırılır (loop sistem).