Akut epididimit; 6 haftadan kısa süreli epididimal enflamasyon, ağrı ve ödem anlamına gelir. Epididimit olgularının çoğunun, üretra, prostat veya mesaneden asendan infeksiyon yoluyla oluştuğuna inanılmaktadır. Enfekte idrar veya salgılar ejakulatuvar (boşaltma) kanallara girebilir ve vas deferens (sperm yolu) yoluyla yukarı çıkarak epididime ulaşabilir.
35 yaş altı erkelerde chlamidya trachomatis ve neisseria gonorrhoeae’e sekonder üretrit oldukça sık görülür ve bu yaş grubunda epididimit olgularının çoğundan sorumludur. 35 yaş üstü erkeklerde progresif mesane çıkım obstrüksiyonuna bağlı bakteriüri daha sık görülür. Bu durumda epididimit en çok rastlanılan Escherichia coli olmak üzere büyük sıklıkta koliform bakterilere bağlıdır.
Akut epididimitin oluşumunda fiziksel zorlanma, cinsel aktivite veya cinsel yolla bulaşan hastalıklara maruz kalma veya üretral enstrumantasyon öyküsü yer alabilir. En sık görülen şikayet; skrotumda hızla ilerleyen şişlik ve spermatik kord boyunca kasıktan tüm karına yayılabilen ağrıdır. Üstteki skrotum derisi kırmızı renk alabilir, zamanla sertleşmiş epididim testisten ayırdedilemez büyük bir iltihab halini alabilir. İdrar yaparken yanma, üretral akıntı ve ateş gözlenebilir.
Tam idrar tahlili, orta akım idrar kültürü ve üretral akıntı varsa akıntı kültürleri yapılmalıdır.
Akut epididimit ile testis torsiyonu çok karışabilir. Testis torsiyonunda tanıda ki gecikme testis kaybına yol açabildiği için Doppler ultrasonografi ve gerekirse sintigrafik testis incelemesi ile epididimit ile testis torsiyonunun ayrımı hızlıca yapılmalıdır.
Akut epididimit tanısı konulduktan sonra tedavi başlanmalı aksi halde epididimal veya skrotal abse gelişebilir.
Tedavi de yatak istirahati, buz uygulaması, anti inflamatuvar ilaçlar ve skrotal elevesyon (atletik suspansuvar külot) yapılmalıdır.
Geniş spektrumlu antibiotik tedavisi, kültürlerden sonra başlanmalı ve kültür antibiyogram sonuçlarına göre antibiotik tedavisi yeniden değerlendirilmedir.
Tekrarlayan akut epididimit ataklarından sonra; kronik epididimit gelişebileceği unutulmamalıdır.